Gel Demli Bir Çay İçelim Kuzguncuk’ta...
- Eda Pak
- 2 Oca
- 2 dakikada okunur
Tarih Kokan O Semt: Kuzguncuk
İstanbul’un mahalle kültürünün hâlâ hâkim olduğu son kalelerinden biridir Kuzguncuk. Renkli yapıları, tarihi dokusu, esnafı, kaldırımları ve dükkânları ile bambaşka küçük bir dünya. Perihan Abla, Ekmek Teknesi, Hayat Bilgisi, Hatırla Sevgili dedik mi hepimizin anılarında bir yerin sızladığı tek adres belki de. Kuzguncuk aynı zamanda ne yazık ki kentsel dönüşüm alanı ilan edilmesiyle gündeme taşınmış sevgili bir semtimiz.
Kuzguncuk’a fotoğraf makineniz olmadan gitmenizi tavsiye etmeyiz çünkü farklı dinleri, farklı dilleri konuşsalar bile kalpleri bir olan insanları kucaklamış bu semtin dört bir yanı bir fotoğraf karesi olmaya değer. Cumbalı evleri, şehrin korkunç gökdelenlerine inat gülümsüyor hâlâ size, sanki her an kapı açılacak da bir eski Türk filmi karakteri karşınıza çıkacakmışçasına. Peki ya eski kapı tokmaklarına ne demeli? Kuzguncuk’a bir dahaki gidişinizde kapı tokmaklarına biraz daha dikkatli bakmak isteyebilirsiniz çünkü bu objeler sadece estetik değildir. Osmanlı dönemine kadar dayanan bu amaca göre, ince ve zarif ses çıkaran tokmaklar kadınlar, daha tok ve güçlü ses çıkaranlar ise erkekler tarafından kullanılırmış.
Kuzguncuk, harika mimarisi, sanatsal ve kültürel etkinlikleriyle de İstanbul'un en önemli semtlerinden biridir. Kuzguncuk semtinde, yerel halk ile birlikte ziyaretçilerin de ilgisini çeken sanat atölyeleri, sergiler ve edebiyat buluşmaları düzenlenmektedir. Yaz aylarında Kuzguncuk'un canlı kültürel atmosferini yansıtan açık hava konserleri ve tiyatro gösterilerini kaçırmamanızı tavsiye ederiz. Semtte ayrıca ziyaretçilere farklı deneyimler sunan çeşitli sanat galerileri ve el sanatları dükkanları da bulunmaktadır.
Edebiyatın İlham Kaynağıdır Kuzguncuk
Edebiyata da ilham kaynağı olan bir semttir Kuzguncuk. Örnek vermek gerekirse Buket Uzuner’in “Kumral Ada & Mavi Tuna” isimli romanı, eski Kuzguncuk’u anlatan, en güzel romanlardan biridir diyebiliriz. Keza Gülsüm Cengiz “Boğazdaki Mutlu Çocuk – Kuzguncuk” kitabında da Kuzguncuk’taki çocukluk ve gençlik dönemlerini kaleme almıştır. Nedret Ebcim ise “Üç Dinin ve Ünlülerin Buluştuğu Semt Kuzguncuk” isimli eserinde Kuzguncuk'un tarihine, yaşayanlarla yaptığı röportajlara ve hikâyelere yer vermektedir.
Eski adı Altın Kiremit olan bu semtin adını çatısı altın kiremitlerle kaplı bir kiliseden aldığı söylentiler arasındadır. Hani dedik ya farklı dinler diye; Ermeni ve Rum kiliseleri, bir cami ve bir havraya sahiplik eder bu gönlü zengin semt. Sokakları sayısız film ve dizi projesine ev sahipliği yapmıştır. İstanbul’da rengârenk vitrinli dükkânlar, esnaf lokantaları, balıkçılar, kafeler, manavlar bulabileceğiniz ender yerlerden biri aynı zamanda kendisi. Doyasıya çay içip simit kemirebileceğiniz denize karşı belki de son kalan adres.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Üsküdar'da bulunan 16 mahalle için 2018 yılında kentsel dönüşüm kararı aldı (2). Bahsedilen bu 16 mahalleden biri de Kuzguncuk. Bu karar, üzerindeki riskli yapılaşma nedeni ile güvenli ve yaşam kalitesi yüksek bir kentsel dokunun elde edilmesi, gayri yasal ve sağlıksız gelişmiş yerleşim alanlarının sağlıklı, daha yaşanabilir mekânlara dönüştürülmesi, yakın çevrede yaşayanların sosyal ve fiziki imkanlarının gelişmesi ve eksikliği hissedilen kentsel donatı alanlarının sağlanması için alınmakta. Her ne kadar Kuzguncuk’un tarihi dokusu ve kültürel mirası nedeniyle, dönüşüm sürecinin nasıl ilerleyeceği açısından çeşitli tartışmalar olsa da bu süreç başladı. Sosyal medyada da bu karara yoğun bir tepki mevcut, pek çok semt hayranı bölgenin “kentsel dönüşüm” değil, “kentsel koruma alanı” ilan edilmesinden yana. Yetkililerin bölgenin tarihi dokusunu göz önünde bulundurarak dönüşüm çalışmalarını yürütmeleri ve bizi Kuzguncuk’tan mahrum etmemeleri ise tek dileğimiz…
Ne demiş Nazım Hikmet;
Beykoz`da oturmalı Beykoz`da çalışan adam.
Fakat Kuzguncuk şirin yerdir
Ve gayet nefis yapar gül reçelini pansiyoncu Madam
Ve kızı Raşel… (1)
KAYNAKÇA:
Çok güzel bir yazı olmuş emeğinize sağlık👏